Kijk, het dak leeft!

Vraagt u zich wel eens af hoe uw dak er eigenlijk uitziet? Waarschijnlijk niet. En daarin bent u niet alleen. De meeste mensen hebben niet veel aandacht voor wat er boven hun hoofd gebeurt. Terwijl er op sommige daken juist heel veel gebeurt. Als het groene daken zijn, tenminste. Jacco regelt de aanleg ervan voor BrabantWonen. Hij nam ons mee het dak op.

Wat zijn groene daken?

Een groen dak, wat is dat eigenlijk? Jacco Jansen is sinds drie jaar projectbegeleider bij BrabantWonen. Hij legt het uit: “Een groen dak is een dak waar begroeiing op staat. Er zijn verschillende soorten groene daken. Bij bestaande gebouwen werken we alleen maar met sedumdaken. Omdat deze vorm het minste gewicht heeft. Sedum is een vetplantenfamilie. Het kan goed tegen droogte en is heel sterk. Daarom is sedum ook zo geschikt voor op het dak. Op ieder sedumdak leven ongeveer acht verschillende soorten vetplantjes. Op nieuwbouw leggen wij ook wel eens andere groene daken.”

Veel vierkante meters, maar uit het zicht

“De resultaten die we met de groene daken behalen, zijn niet in geld uit te drukken”, vervolgt Jacco. “Maar ze zijn enorm!” Er verschijnt een enorme glimlach op zijn gezicht: “Tja, als je eenmaal in de groene daken zit, word je vanzelf enthousiast. Daarom is het eigenlijk wel jammer dat de daken niet in het zicht liggen; mensen zien ze vaak niet. Er gebeurt van alles daarboven, het leeft echt, maar daar zijn ze zich meestal niet van bewust. Terwijl we vanaf 2018 tot nu ruim 8.000 m² aan groene daken hebben gelegd, op alleen al onze bestaande gebouwen! Aan het eind van dit jaar is dat opgelopen tot 9.000 m².”

Enthousiaste reacties van bewoners

Toen Jacco begon bij BrabantWonen wist hij niet goed hoe bewoners zouden reageren op zo’n sedumdak. Maar gelukkig heeft hij nog nooit negatieve geluiden gehoord. “Veel bewoners zijn net zo enthousiast als wijzelf”, zegt Jacco. “Als mensen het zien, vinden ze het heel mooi: al die verschillende plantjes en de diertjes die op hun dak wonen. Bovendien geven bewoners van de bovenste etage van een flat aan dat ze ook werkelijk temperatuurverschil voelen in de zomer. Ze hebben de ventilator of airco ineens niet meer nodig. En heel soms krijg ik ook wel eens een reactie die ik niet verwachtte. Zo wilde een student vogelnesten in de daken gaan zoeken. Hoe enthousiast ook, dat hebben we toch maar niet toegestaan. Dat is te gevaarlijk.”

Kosteloos voor bewoners

Het mooie is dat bewoners niet meer gaan betalen als ze een sedumdak krijgen, legt Jacco uit: "Er komen geen servicekosten bij of de huur gaat niet ineens omhoog. We hebben een duurzaamheidsbudget waaruit we de kosten voor de aanleg van het sedum betalen. Bovendien verdienen de sedumdaken zichzelf terug, omdat ze minder te lijden hebben. Ze gaan dus langer mee. Zo dragen we met zijn allen bij aan een betere wereld."

Wanneer wel of geen sedumdak plaatsen?

Als een plat dak aan vervanging toe is, ziet Jacco de kans om te vergroenen: "Dan zoeken we naar een zo duurzaam mogelijke oplossing. We proberen sowieso de isolatiewaarde van het dak te verbeteren. Ook kijken we naar de mogelijkheden om zonnepanelen of sedum op een dak aan te brengen. Of allebei!" Maar Sedum heeft onderhoud nodig. Jacco: "Dus het is belangrijk dat een dak goed en veilig bereikbaar is voor onze onderhoudsmensen. En het is ook belangrijk dat het dak het extra gewicht, toch zo’n 100 kg per m², kan dragen. Als we dat allemaal weten, kunnen we een keuze maken: we brengen sedum aan, we houden het dak vrij, om er in de toekomst zonnepanelen te plaatsen. Het kan ook zijn dat we kiezen voor een combinatie van zonnepanelen en sedum. Dan leveren de panelen zelfs nog wat meer op. Zo investeren wij in duurzaamheid."

Voordelen groene daken

1. Op de daken wonen insecten, vogels en plantjes. Dit zorgt voor een betere balans in de natuur, oftewel biodiversiteit.
2. Een koelere omgeving. Een omgeving met veel steen houdt de warmte lang vast (‘urban heating’). Een sedumdak voert de warmte uit de omgeving juist af.
3. Een koelere bovenste woonlaag. Omdat gewone daken veel warmer worden dan sedumdaken, merk je in de zomer echt verschil van temperatuur in je huis.
4. Planten nemen CO₂ op en geven zuurstof terug aan de lucht (CO₂-reductie).
5. Planten filteren fijnstof uit de lucht, wat zorgt voor gezondere lucht.
6. Regenwater wordt langer vastgehouden. Hierdoor loopt de druk op de riolering tijdens een stortbui niet op.
7. De planten zorgen dat het geluid van bijvoorbeeld auto’s minder wordt.
8. De dakbedekking gaat langer mee.
9. Groene daken zijn veel mooier dan platte zwarte daken.